Svi učesnici koji se nalaze u saobraćaju dužni su da postupaju po naredbama i zahtevima policijskog službenika koji je zadužen za regulisanje i kontrolu saobraćaja na putevima ali i kada to nije u skladu sa saobraćajnim propisima i pravilima. Policijski službenik mora da se postavi tako da ga ostali učesnici u saobraćaju mogu sa dovoljne razdaljine spaziti.
Samo ukoliko se on nalazi u središtu raskrsniceonda će i moći da naređuje zaustavljanje vozila, kao i njihovu zabranu. Ukoliko saobraćaj reguliše više njih, važno je da budu međusobno sinhronizovani.
Kako policijski službenik vrši kontrolu saobraćaja?
Policijski službenik koji vrši kontrolu saobraćaja davaće znake: rukama, tj. položajem tela, kao i uređajima za davanje svetlosnih i zvučnih znakova, pri čemu njihovo značenje za sve ostale učesnike u saobraćaju mora da bude jasno i nedvosmisleno.
Znaci koje policijski službenici daju rukama i položajem tela
Crveno svetlo na semaforu je ekvivaletno sa telom policijskog službenika u normalnom stojećem stavu, i to za vozila koja mu dolaze sa leđa, odnosno prsa.
Kada ovlašćeno lice podigne ruku gore sa otvorenom šakom onda ta naredba ima isto značenje kao i žuto postojano lice.
A kada je telo u normalnom stojećem stavu, za vozila sa bočne strane policijskog službenika onda će ono imati isto značenje kao i zeleno svetlo.
Ukoliko ovlašćeno lice podigne desnu ruku vertikalno sa dlanom otvorene šake usmerenim prema levo onda to predstavlja zabranu za sve vozače, osim za one vozače koja se ne mogu zaustaviti u trenutku kada policajac podigne ruku. Ova naredba za pešake predstavlja zabranu prelaska preko kolovoza.
Desna ruka podignuta vertikalno sa otvorenim dlanom i šakom usmerenom ka napred predstavlja obavezno zaustavljanje za sve vozače prema kojima je okrenut dlan, odnosno prsa.
Položaj tela u normalnom stojećem stavu, odnosno kada je službenik u položaju sa horizalno odručenim rukama predstavlja naredbu koja znači da vozači koji dolaze iz pravca u kome su okrenuta leđa i prsa moraju zaustaviti. Sa druge strane vozači koji dolaze sa njegove bočne strane neometano će proći.
Desna ruka horizontalno predručena , a šake sa dlanom otvorene šake usmerenim prema levo predstavlja zabranu prolaza za sve učesnike čiji smer kretanja seče smer predručne ruke.
Kada policijski službenik horizontalno predručnu ruku savije u laktu, pri čemu mu je otvorena šaka i pri tome vrši kružno kretanje podlaktice i šake onda vozač u čijem se smeru daje znak mora da ubrza kretanje.
Smanjite brzinu vozila kada policajac lagano maše horizontalno ordručenom rukom gore-dole pri čemu mu je dlan šake okrenut na dole.
Pomerite svoje vozilo bliže raskrsnici kada policajac horizontalno odručenom rukom sa dlanom otvorene šake okrenutom na gore. On tada lagano maše šakom pri čemu mu je podlaktica savijena u laktu.
Vozač je dužan da zaustavi vozilo ukoliko je saobraćajčeva horizontalno odručena ruka sa dlanom šake usmerena prema određenom vozilu.
Policijski službenik koji se nalazi u vozilu može davati naredbe koje se tiču smanjenja, odnosno ubrzanja kretanja, zaustavljanja vozila.
Davanje znakova STOP tablicom
Policijski službenik može davati znakove STOP tablicom, a koji se tiču smanjenja, odnosno ubrzanja kretanja, zabrane prolaza ili zaustavljanja.
Ukoliko saobraćajac reguliše saubraćaj na raskrsnici tada značenje semafora i saobraćajnih znakova prestaje da važi.
Zvučni znaci
Ovlašćeno lice će dati zvučni znak samo u kombinaciji sa znacima koje daje rukama. Pri tome zvučni znaci imaju sledeće značenje:
- Jedan duži zvižduk, znači da svi ostali učesnici u saobraćaju obrate pažnju na policijskog službenika.
- Više uzastopnih kratkih zvižduka predstavlja znak da je neko od učesnika u saobraćaju postupio protivno pravilima u saobraćaju. Na taj znak učesnici bi trebalo da obrate pažnju da li se taj znak odnosio na njih. Kako bi uklonio svaku dilemu policijski službenik treba da pokaže na kog učesnika se taj znak odnosi
Zvučni znak promenljive frekvencije koji se daje sirenom odnosi se na zvučni znak koji se daje sirenom.
Svetlosni znak
Kako bi na najbolji i najefikasniji način vršio kontrolu u reguliisao saobraćaj saobraćajac može davati svetlosne znake, sa posebnim uređajima.
Svetlosni znak koja se daje baterijskom lampom i koja daje postojano crveno svetlo, a kojom ovlašćeno lice maše upravno u odnosu na uzdužnu osu puta, predstavlja obavezu za vozača da bezbedno zaustavi svoje vozilo. Svi ostali učesnici u saobraćaju bi trebalo kada primete taj znak da uspore svoje kretanje.
Koja značenja mogu imati svetlosni znaci koji se daju?
Ukoliko je vozilo pod pratnjom sa uključenim svetlosnim znakom upozorenja vozač mora da zaustavi svoje vozilo uz desnu ivicu, ili, još bolje, van kolovoza.
Crveni i plavo trepćuće svetlo koja su uključena na vozilima pod pratnjom znači da su ona vozila koja ih sustignu dužna ih propuste, i da im obezbede bezbedno preticanje i mimoilaženje. Pešaci nikako ne smeju biti na kolovozu.
Dva trepćuća plava svetla na vozilu sa prvenstvom prolaza znači da je vozač dužan da obrati pažnju na vozilo sa prvenstvom prolaza.Kada primete dva trepćuća ili rotaciona svetla plave boje pešaci moraju da se sklone sa kolovoza.
Samo jedno trepćuće ili rotaciono svetlo plave boje na vozilu s prvenstvom prolaza predstavlja obavezu za vozača koji uoči to svetlo da ustupi prvenstvo prolaza vozilu pod pratnjom, propusti, a ukoliko potreba to nalaže i zaustavi svoje vozilo. Pešaci su dužni da se sklone sa kolovoza.
Svetlosni znak na vozilu policije koje predstavlja vozilo sa prvenstvom prolaza, na upravljačkoj kutiji led displeja može ispisati poruku sledeće sadržine: Stop policija, pratite nas, smanjite brzinu, stanite desno, stanite ispred… Ukoliko vozač naiđe na takvu poruku dužan je da posluša naređenje i da postupi kao što je napisano na poruci.
Ovo vozilo je popularni „presretač“ kada vrši utvrđivanje prekršaje se ne odnose naredbe iz Zakona. Važan preduslov je, naravno, da ne ugrožava bezbednost ostalih učesnika u saobraćaju.
Ukoliko u toku noćne vožnje naiđete na saobraćajnu policiju morate da se ponašate u skladu sa pravilima saobraćaja, kao i da postupite po njihovim naređenjima. Na taj način omogući ćete bolji rad u kontroli saobraćaja i bezbedno odvijanje saobraćaja.
