Ucesnici u saobraćaju su dužni da postupaju u skladu sa propisima o prvenstvu prolaza u raskrsnici.
Da bi odredili redosled prvenstva prolaza kroz raskrsnicu potrebno je da postupite po sledećem prioritetu:
- znacima policijskih službenika koji regulišu saobraćaj
- semaforima – svetlosnim saobraćajnim znakovima,
- vozila pod pratnjom i vozila sa prvenstvom prolaza,
- saobraćajnim znakovima,
- oznakama na kolovozu,
- šinska vozila,
- pravilo desne strane.
Prvenstvo prolaza regulisano znacima POLICIJSKOG SLUŽBENIKA
Regulisanje prvenstva prolaza znakovima koje daje POLICAJAC ima NAJVIŠI prioritet, u odnosu na ostala pravila. Znakovi koje daje policajac rukama i položajem tela obevezujući su za sve učesnike u saobraćaju.
Naredbe koje daje POLICAJAC moraju poštovati vozači: VOZILA POD PRATNJOM, VOZILA SA PRAVOM PRVENSTVA PROLAZA (hitna pomoć, policija i dr.) kao i ŠINSKA VOZILA.
Učesnici u saobraćaju su dužni da postupaju po naredbama policijskog službenika i kada se time odstupa od značenja:
- svetlosnih znakova – semafora
- saobraćajnih znakova
- oznaka na kolovozu
- pravila desne strane
Regulisanje saobraćaja SEMAFORIMA – svetlosnim saobraćajnim znakovima
Učesnici u saobraćaju su dužni da poštuju SEMAFORE svetlosne saobraćajne znakove, i kada se taj znak razlikuje od:
- saobraćajnog znaka postavljenog na istoj raskrsnici (znak stop, trougao i sl.)
- oznake na kolovozu
- pravila desne strane
Vozači VOZILA POD PRATNJOM; VOZILA SA PRAVOM PRVENSTVA PROLAZA (policija, hitna pomoć), ŠINSKIH VOZILA (tramvaji), moraju poštovati svetlosne znakove i ne smeju proći kroz raskrsnicu ako im je crvenim svetlom zabranjen prolaz.
Nemojte da VAS zbune saobraćajni znakovi postavljeni iznad semafora
Znak “Trougao”, “Stop”, i znak Put sa pravom prvenstva, mogu biti postavljeni na stubu semafora, ali oni NEMAJU VAŽNOST.
Vozači moraju poštovati SVETLOSNI ZNAK ZELENO SVETLO, koji poništava važenje ovih saobraćajnih znakova.
U situaciji kao na slici (oba vozača imaju zeleno svetlo) prvenstvo prolaza je regulisano:
- svetlosnim saobraćajnim znakom (zeleno svetlo)
- i pravilom saobraćaja (vozač koji skreće je dužan da propusti vozilo koje ide pravo)
Ukoliko je uključeno žuto treptuće svetlo ili nema svetla na semaforu, ZNAKOVI VAŽE – SEMAFOR NE RADI. Prvenstvo prolaza je u tom slučaju regulisano postavljenim saobraćajnim znakovima.
Regulisanje saobraćaja saobraćajnim znakovima
Na raskrsnici prikazanoj na slici saobraćaj je regulisan SAOBRAĆAJNIM ZNAKOVIMA.
Saobraćajni znakovi dobijaju na važnosti u situaciji kada nema svetlosnih znakova – semafora niti policajca koji reguliše saobraćaj.
Na ovaj način određuje se glavni put i prvenstvo prolaza. Vozači su dužni da postupaju po postavljenim saobraćajnim znakovima i kad time odstupaju od pravila saobraćaja (desne strane) i oznaka na kolovozu.
VOZAČI ŠINSKIH VOZILA MORAJU POSTUPATI PO SAOBRAĆAJNIM ZNAKOVIMA.
Vozač šinskog vozila u sitaciji na slici (ima znak “trougao”) mora propustiti oba vozila.
Vozači putničkih vozila imaju isti saobraćajni znak “put sa prvenstvom prolaza” i u tom slučaju prvenstvo je regulisano pravilom saobraćaja. Vozač koji skreće ulevo mora propustiti vozilo koje ide pravo.
Na glavnom putu ispred raskrsnice postavlja se znak “Put sa pravom prvenstva prolaza”
Vozači su obavešteni da se nalaze na glavnom putu i da imaju prednost u odnosu na vozila koja se kreću bočnim putevima.
Na sporednim putevima postavljaju se znakovi “STOP” i “TROUGAO”
Na bočnim putevima (sporednim) ispred raskrsnice se postavljaju znakovi “Stop” i ” Trougao – ustupanje prvenstva prolaza” koji upozoravaju vozače da moraju u raskrsnici postupati u skladu sa njima.
STOP – obavezno zaustavljanje i propuštanje vozila.
TROUGAO – nije obavezno zaustavljanje ali je obavezno propuštanje ukoliko za to postoji potreba.
Regulisanje saobraćaja oznakama na kolovozu
Ukoliko raskrsnica nije regulisana semaforima, znakovima ili naredbom policijskog službenika na snagu stupaju OZNAKE NA KOLOVOZU.
Vozač zutog vozila je u prednosti zato što vozač crvenog vozila ima nacrtanu zaustavnu liniju. (ne važi pravilo desne strane već je prvenstvo prolaza regulisano oznakama na kolovozu)
Zaustavna linija je mesto pred ulaskom u raskrsnicu gde je vozač dužan da se zaustavi i da propusti sva vozila koja se kreću putem na koji nailazi.
Regulisanje saobraćaja pravilom saobraćaja
Pravilo desne strane
Ukoliko saobraćaj nije regulisan svetlosnim, saobraćajnim znakovima ili oznakama na kolovozu važi PRAVILO DESNE STRANE.
Vozač je dužan prilikom prolaska kroz raskrsnicu ili u susretu sa drugim vozilom da propusti vozilo koje mu dolazi sa desne strane (crveno vozilo ima prednost).
Pravilo saobraćaja – skretanje ulevo
Vozač koji na raskrsnici želi da skrene ulevo, dužan je da propusti vozilo koje dolazeći iz suprotnog smera zadržava pravac kretanja (ide pravo) ili skreće udesno.
Ovo pravilo važi kada vozač skreće ulevo:
- na raskrsnici kada oba vozača imaju zeleno svetlo – slobodan prolaz,
- na raskrsnici kada oba vozača imaju saobraćajni znak koji im ne daje prednost (stop ili trougao),
- na raskrsnici koja nije regulisana (nema semafora, znakova, niti oznaka na kolovozu)
Pravilo ne važi ako je raskrsnica regulisana saobraćajnim znakovima kojima se jednom vozilu daje prednost u odnosu na drugo vozilo.
